Droge neus
Geschreven door Jan van der Borden. Jan was 31 jaar lang actief als KNO-arts.
Deze winter kenmerkt zich niet echt door een droge, schilferige, pijnlijke neus. Daar is deze winter te zacht voor. De veroorzaker is vaak een ijzige wind. Die is koud en onaangenaam. Waarom lijkt een neus dat niet aan te kunnen?
Oorzaken van een droge neus
Aan de buitenkant van je neus bevindt zich huid, maar vlak na de neusingang gaat die huid over in slijmvlies. Alle overgangen in het menselijk lichaam van huid naar slijmvlies zijn potentieel kwetsbaar. Dat komt omdat er op slijmvlies, het woord zegt het al, slijm ligt. Dat moet niet te lang op de huid liggen, want die kan daar slecht tegen. Huid is niet gebouwd voor het weerstaan van langdurig slijm of welke andere vochtige instantie dan ook.
Heb je wel eens een paar uur in bad of in een zwembad gelegen? Dan merk je dat de huid rimpelig werd, ruw en duidelijk afwijkend. Het vocht zorgt ervoor dat de huidbarrière tegen binnendringende ziekmakers wordt verzwakt. Huid is bedoeld voor leven op het droge. In de evolutie zijn er om die reden ook huid en schubben ontstaan.
Airconditioner
Vanuit het perspectief van het slijmvlies is wat uitleg nodig om te begrijpen waarom een ijzige wind, tot problemen leidt. Want waarom ontstaat de droge neus minder snel in de zomer? Dat heeft te maken met de functie van het slijmvlies in de neus. Het slijmvlies zorgt voor verwarming en bevochtiging van de lucht en die functie is hard nodig als deze inademingslucht koud en droog is.
Het kost meestal even tijd om het neusslijmvlies "aan" te zetten. Daarom ervaar je soms bij de overgang van een warm huis naar ijskoude buitenlucht in de winter een pijnlijk gevoel in je longen. De voorbereiding op de ingeademde lucht is dan nog niet optimaal, maar na een paar minuten werkt je airconditioner - je neus dus - wel. Het slijmvlies van je neus gaat zwellen doordat er meer bloed naar je neus gaat om de lucht te verwarmen en meer vocht (lees: slijm) te maken. De inademlucht wordt warmer en vochtiger aangeboden aan de longen.
Het gaat vaak mis bij het uitzetten van de airconditioner, dus bij de overgang van koud naar warm. Van buiten naar binnen. Ook dan is de airconditioner (lees: neus) wat traag. Binnen, in de warmte, blijft de neus nog veel slijm maken, maar dat is dan eigenlijk niet meer nodig. Je krijgt een loopneus. Bij het veelvuldig droogdeppen en/of snuiten raakt de huid op de overgang slijmvlies-huid geïrriteerd en wordt schraal.
Wat te doen tegen een droge neus?
Het voorkomen van die schraalheid, is het beste wat je kunt doen. Dit doe je door te deppen en niet te wrijven met tissue. Is voorkomen niet helemaal gelukt, dan is smeren met een neuszalf om kwetsbare huid, in en rond de neus, sneller te laten genezen, ook een goede optie.
Gaat het deze winter toch nog mis met je neus, dan weet je nu hoe dat komt. Probeer dus de volgende keer de droge/schrale neus te voorkomen.
Dit artikel is geschreven door:
Jan van der Borden
KNO-arts
Jan is sinds 1989 KNO-arts. Hij heeft gewerkt in het AMC, Andreas Ziekenhuis, SLAZ en het BovenIJ Ziekenhuis. Hij is erelid van de Nederlandse KNO-vereniging. Voor deze vereniging en andere zorgaanbieders professionaliseert hij websites, zoals neus.nu. Via miotheek.nl geeft hij nascholing over otologie voor o.a. huisartsen.
“Ik zat heel lang in het KNO-vak en ondersteun nog steeds graag mensen met mijn kennis en kunde. Dat deed ik in mijn spreekkamer, maar nu ook met duidelijke uitleg op diverse websites.”
