Kinderartsen merken steeds vaker dat huisstofmijtallergie al op zeer jonge leeftijd begint. In dit blog bespreken we oorzaken van deze ontwikkeling en bieden we oplossingen die ouders helpen de klachten van hun kinderen te verlichten.

Kinderarts-allergoloog dr. Monique Gorissen legt in een webinar van Allergiemonitor uit dat we de afgelopen tien jaar een toename van huisstofmijtallergie zien bij kinderen vanaf 1 jaar oud.

Waardoor komt dit? We bespreken een aantal factoren die hier mogelijk invloed op hebben. Maar eerst informeren we je over het atopisch syndroom. Het laat zien dat sommige kinderen genetisch gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van allergische aandoeningen en de volgorde waarin allergieën zich vaak ontwikkelen.

Atopisch syndroom

Het atopisch syndroom is een verzamelnaam voor allergieën waarvoor je kind extra gevoelig is door aanleg.

Er bestaan vier belangrijke vormen van allergieën:

1. Constitutioneel eczeem (atopisch eczeem):
   Een chronische ontstekingsziekte van de huid die meestal begint tussen de 3 en 6 maanden. Het wordt gekenmerkt door een droge, jeukende huid met rode, ontstoken plekken, vaak op het gezicht, de armen en benen.
2. Voedselallergie:
   Een overreactie van het immuunsysteem op bepaalde voedingsmiddelen, vaak zichtbaar in het eerste levensjaar. Symptomen variëren van huiduitslag, zwelling en buikklachten tot ernstige allergische reacties zoals anafylaxie.
3. Astma:
   Een chronische ontsteking van de luchtwegen die meestal begint rond de leeftijd van 2 tot 3 jaar. Dit leidt tot terugkerende periodes van een ademhaling die piepend of fluitend kan klinken, kortademigheid, hoesten en benauwdheid.
4. Allergische rhinitis (o.a hooikoorts en huisstofmijt):
   Een allergische reactie die vaak vanaf de schoolleeftijd (vanaf ongeveer 6 jaar) optreedt. Klachten zijn onder andere een verstopte of lopende neus, niezen, jeukende ogen en soms een verminderd reukvermogen.

Deze aandoeningen beginnen vaak op jonge leeftijd en komen vooral voor bij kinderen waarvan één of beide ouders ook last van allergieën hebben.

De ‘atopische mars’: van eczeem tot huisstofmijtallergie

Er bestaat een volgorde in het ontstaan van allergieën bij kinderen die ook wel de 'atopische mars' wordt genoemd.

1. Eerst ontstaat in de eerste levensjaren meestal atopisch eczeem of voedselallergie.
2. Vervolgens ontwikkelen sommige kinderen astma
3. Later in de kindertijd ontstaat vaak allergische rhinitis (o.a hooikoorts, huisstofmijt).

Niet ieder kind krijgt alle allergieën, maar vaak volgt dit patroon wel dezelfde volgorde. Die zie je hieronder afgebeeld.

Bron: Stichting Nationale Allergie Monitor

Normaal gesproken begint de gevoeligheid voor huisstofmijt vanaf de leeftijd van 6 jaar. Maar in de afgelopen 10 jaar verandert dit en ontstaat het al op jongere leeftijd.

Maar waarom? Daar is de wetenschap nog niet helemaal over uit. Hieronder bespreken we factoren die zeer waarschijnlijk van invloed zijn.

Waarom huisstofmijtallergie steeds vroeger begint

Dat huisstofmijtallergie eerder begint, komt niet door één oorzaak. Meerdere omgevingsfactoren spelen een rol.

Trends in leefstijl (minder buiten, meer binnen)

Rapporten van onder andere de World Health Organization (WHO) en RIVM wijzen op een trend: kinderen brengen gemiddeld meer tijd binnen door, mede door:

• verhoogde schermtijd
• minder buitenspelen
• meer tijd op kinderopvang of op school

Volgens de WHO benadrukt zelfs dat kinderen tegenwoordig meer dan 90% van hun tijd binnen doorbrengen. Vaak in ruimtes met veel stof, zoals op bedden, tapijten, gestoffeerde meubels en tussen knuffels.

Dit zorgt ervoor dat kinderen meer worden blootgesteld aan de allergenen van de huisstofmijt.

Betere isolatie van woningen

Sinds de jaren ’80 zijn woningen steeds beter geïsoleerd om energie te besparen. Zo worden er sinds 2015 drievoudige beglazing, luchtdichting en balansventilatie (met warmteterugwinning) steeds vaker toegepast.

Goed geïsoleerde woningen zijn fijn, maar zonder voldoende ventilatie creëren ze een vochtig binnenklimaat die gunstig zijn voor voortplanting van huisstofmijten. Dit zorgt voor meer blootstelling aan allergenen, vooral voor jonge kinderen die meer tijd doorbrengen in bed en op de vloer. Hierdoor kan de allergie eerder ontstaan.

Ontwikkeling van het immuunsysteem

Omdat het immuunsysteem van een baby nog in ontwikkeling is, kan blootstelling aan allergenen in deze periode sneller leiden tot overgevoeligheid.

Alleen dit verklaart nog niet waarom kinderen steeds jonger last krijgen van de allergie, maar in combinatie met vroege blootstelling aan allergenen in een goed geïsoleerde omgeving en erfelijke aanleg (zoals bij atopie) wordt het duidelijk.

Behandelingsopties voor kinderen

Gelukkig zijn er vandaag de dag effectieve behandelopties die kinderen kunnen helpen beter met hun allergie om te gaan. Medicatie is vaak de eerste stap.

Medicatie

De eerste stap in de behandeling bestaat vaak uit antihistaminica, die symptomen zoals jeuk, niezen en een verstopte neus onderdrukken. Voor kinderen zijn deze middelen doorgaans veilig en worden ze meestal voorgeschreven in siroopvorm of als smelttablet. De kans op bijwerkingen is laag.

Bij meer lokale klachten, zoals neusverstopping, worden vaak corticosteroïde neussprays voorgeschreven. Ook deze zijn veilig te gebruiken voor kinderen.

Immunotherapie

Voor kinderen met ernstige of chronische klachten wordt allergeenspecifieke immunotherapie overwogen. Hierbij wordt het immuunsysteem geleidelijk ‘getraind’ om minder heftig te reageren op huisstofmijt. 

Sanering van de woonomgeving

Een huisstofmijtallergie bij kinderen vraagt om een zorgvuldige aanpak in huis. Je hoeft niet alles tegelijk te doen: begin met kleine stappen die passen bij jullie situatie.

Saneringsstappen in de slaapkamer

Deze maatregelen vragen vooral om aanpassing van gewoontes en schoonmaak:

• Was knuffels en stoffen speelgoed regelmatig, of leg ze 24 uur in de vriezer om de mijten te doden.
• Maak de kinderkamer zo stofvrij mogelijk – dit gaat verder dan alleen stofzuigen:
• Was beddengoed wekelijks op 60 graden.
• Beperk het aantal stoffen knuffels en was ze regelmatig.
• Vervang tapijt door gladde vloeren en dikke gordijnen door bijvoorbeeld luxaflex of rolluiken.
• Stofzuig zo vaak mogelijk (liefst dagelijks) met een stofzuiger met HEPA-filter.
• Plaats geen boekenkast in de kinderkamer; hierin hoopt veel stof op.
• Ventileer dagelijks minstens een half uur en laat zoveel mogelijk zonlicht binnen.

Aanvullende maatregelen

Wil je nog een stap verder gaan? Er zijn aanpassingen of producten die bewezen effectief helpen tegen huisstofmijt. Sommige daarvan zijn speciaal geschikt voor kinderen.

• Anti-allergeenhoezen voor matrassen, kussens en dekbedden. Deze hoezen vormen een barrière tussen je kind en de huisstofmijten in beddengoed. Ze voorkomen dat allergenen uit de huisstofmijt bij de huid of luchtwegen komen, waardoor jeuk, niezen en andere klachten afnemen. Een Zweedse studie toont aan dat 88% van de kinderen hierdoor verbetering ervaart. Astmaklachten namen af bij 79% en eczeem bij 76%. Ook sliepen kinderen beter en daalde het medicatiegebruik met 56% (bron: Ferrandiz e.a., Medeca Pharma).

[products=blog_huisstofmijt_kinderen]

• Luchtvochtigheid onder de 50% houden door regelmatig te ventileren en eventueel een luchtontvochtiger te gebruiken. Dit remt de groei van huisstofmijt.
• In onze webshop vind je daarnaast verschillende kindvriendelijke producten die verlichting geven bij verkoudheidsklachten door huisstofmijtallergie of juist een preventieve werking hebben door de allergenen van huisstofmijt te weren, zoals RhinoBlock neuszalf, Jikkies neusreiniger en de Rhino Horn Junior.

Omgevingen met verhoogd risico

Naast het eigen huis zijn scholen, kinderopvang en sportzalen bekende broedplaatsen voor huisstofmijt. Stoffige vloeren, slecht geventileerde lokalen en zachte meubels dragen bij aan een verhoogde blootstelling. Kinderen brengen een groot deel van hun dag door in deze omgevingen. Preventieve maatregelen zijn daar net zo belangrijk.

De impact van huisstofmijtallergie op kinderen en ouders

Een huisstofmijtallergie merkt een kind niet alleen aan het lichaam. Kinderen die ’s nachts wakker liggen door jeuk of benauwdheid zijn overdag moe, hebben moeite zich te concentreren en presteren minder goed op school. Ook kan het lastig zijn om mee te doen met sport of logeerpartijtjes, waardoor een kind zich buitengesloten of onzeker voelt.

Voor ouders betekent het vaak extra zorg: medicijnen geven, opletten op hygiëne en soms voortdurend aanpassen. Dat kan zwaar zijn voor het hele gezin. Aandacht voor de mentale kant is daarom, naast de medische hulp, minstens zo belangrijk. Praat daarom niet alleen met de arts van je kind, maar bespreek ook je zorgen over de mentale belasting.  

Conclusie

Huisstofmijtallergie bij kinderen is een groeiend probleem, vooral bij hele jonge leeftijd. Gelukkig zijn er doeltreffende maatregelen beschikbaar die variëren van medicatie en immunotherapie tot praktische aanpassingen in huis en op school. Preventie en vroege herkenning zijn essentieel, zeker bij risicogroepen zoals kinderen met het atopisch syndroom of ernstige astma.

Met de juiste maatregelen, zoals anti-allergeen hoezen en goede ventilatie, kan het leven van een kind met huisstofmijtallergie een stuk prettiger worden.

Meer weten over hoe je jouw huis stofvrij kunt maken? Of wil je weten welke producten geschikt zijn voor kinderen met huisstofmijtallergie? Neem dan contact met ons op of bekijk ons assortiment allergieproducten.