Geschreven door Jan van der Borden. Jan was 31 jaar lang actief als KNO-arts.

Water dat in je oren blijft zitten kan klachten geven aan de gehoorganghuid. Misschien herken je je wel in irritaties als jeuk of oorpijn. Het zijn veel voorkomende problemen, zeker in de zomermaanden wanneer mensen en vooral kinderen veel gaan zwemmen in (vervuild) water.

De gehoorganghuid is kwetsbaarder dan andere stukken huid bij je oor. Dit komt omdat het dun en kwetsbaar is. Het botvlies en het bot liggen er vlak onder. Wanneer de huidbarrière bij je oor beschadigd is, leidt dit als gevolg van deze dunne huid veel sneller tot ontstekingen. Daar komt bij dat de gehoorgang een koker is van 2,5 centimeter diep, die vaak te nauw is om het diepste deel goed te beluchten. Het is dus belangrijk de conditie van je gehoorganghuid optimaal te houden. Doe je dat niet, dan kan dit tot onderstaande problemen leiden.

Smetplekken

Blijft water te lang in de gehoorgang zitten, dan neemt de beschermingsbarrière van de huid af. Vergelijk de situatie met smetplekjes (smetten) tussen babybillen wanneer je kind te lang in een bad blijft liggen of bij een oksel die te lang niet belucht is. Daar ontstaan smetplekken. En die kunnen ook bij je oor voorkomen, wanneer het oorgebied niet voldoende de mogelijkheid heeft om te ventileren. Probeer dit dus te voorkomen. Voor meer informatie over smetplekken kun je terecht op het volgende blog: Hoe moet je smetplekken behandelen?

Oorontstekingen en de functie van oorsmeer

Na overmatig watercontact is het risico op oorinfecties, zoals oorontstekingen aanwezig. Met name in water waarin het risico op vervuiling groter is, zoals bij zwembaden en recreatieplassen. Belangrijk daarin is dat je oorsmeerhuishouding op orde is. Oorsmeer vinden de meesten onder ons smerig, maar het heeft een belangrijke beschermende functie. Ten aanzien van water heeft het waterafstotende eigenschappen.

Bij een gezonde gehoorgang zit er precies voldoende oorsmeer op de goede plaats. Namelijk op het buitenste deel van de gehoorgang, wat ongeveer een derde is van het geheel. Dit oorsmeer op deze specifieke plek beschermt de gehoorgang tegen ontstekingen. Ontstekingen die je dus ook kunt oplopen bij overmatig zwemmen. En die kunnen flink pijn doen.

Het evenwicht tussen aanmaak en afvoer van oorsmeer raakt gemakkelijk verstoord. Problemen ontstaan bij gebruik van bijvoorbeeld wattenstaafjes in de gehoorgangen en eventuele eerdere gehoorgangontsteking(en). Die zorgen voor een verstoring in de oorsmeerhuishouding.Meer informatie over oplossingen tegen een ontstoken oor en tips over het schoonhouden van je oren, lees je in de volgende twee blogs:

• Oordruppels bij een ontstoken oor: hoe werkt dat
• Hoe moet je je oren schoonmaken?

Je gehoorgang verzorgen met behulp van een tissue: Een stappenplan

Omdat water zo cruciaal is voor een gezonde milieuhuishouding in de gehoorgang, zou je een simpel stappenplan kunnen naleven wanneer je in contact bent geweest met water. Het zijn vijf stappen om de gehoorgang na watercontact afdoende droog te krijgen met slechts één tissue (ter vervanging van een wattenstaafje).

1. Neem één tissue-papiertje, vouw dit losjes op de pink met korte nagel en steek deze zo diep mogelijk in de gehoorgang. De capillaire werking van het dunne, absorberende papier trekt het water naar buiten. Met de pink ga je nooit te diep.
2. Houd je hoofd zo opzij, dat de zwaartekracht het vocht naar beneden laat vallen.
3. Beweeg de pink op en neer en heen en weer in de gehoorgang.
4. Beweeg de onderkaak, zodat water in de gehoorgang in beweging komt, want het kaakgewricht zit in de voorwand van uw gehoorgang.
5. Doe dit net zo lang tot de tissue op de pink droog is (meestal 3-5 keer).

Doe deze zelfde stappen ook met de andere gehoorgang. Dit lukt eigenlijk altijd met één tissue. Iedere badkamer zou een doos tissue moeten hebben. Een handdoek is te dik en WC-papier kan vies zijn, dus dat niet gebruiken. Bekijk de uitleg ook op dit filmpje.

Oordoppen voor tijdens het zwemmen

Naast dit handige stappenplan zijn er nog andere preventieve oplossingen. Een mogelijke oplossing zijn speciale oordoppen die je gehoorgang vrij houden van water tijdens het zwemmen. Ook helpen ze tegen oorpijn tijdens het zwemmen. Daarnaast helpen deze oordoppen tegen geluidsbeschadiging bij een zeer lawaaierig zwembad. Bekijk deze oordoppen.

Toch klachten na water in je oor?

Merk je dat je toch klachten ervaart na overmatig watercontact? Dan kun je oordruppels overwegen die bedoeld zijn klachten die ontstaan aan de uitwendige gehoorgang te verhelpen. Deze oordruppels op basis van zuivere honing bieden antibacteriële bescherming. Ze helpen tegen een geïrriteerde gehoorgang, oorontstekingen of tegen oorschilfers.

Bekijk oordruppels

Hopelijk heb je wat gehad aan deze tips. Veel succes en veel zwemplezier deze zomer!

Bron: https://www.kno-arts-amsterdam.nl/index.php/folders/water-en-oren/

Dit artikel is geschreven door:

Jan van der Borden
KNO-arts

Jan is sinds 1989 KNO-arts. Hij heeft gewerkt in het AMC, Andreas Ziekenhuis, SLAZ en het BovenIJ Ziekenhuis. Hij is erelid van de Nederlandse KNO-vereniging. Voor deze vereniging en andere zorgaanbieders professionaliseert hij websites, zoals neus.nu. Via miotheek.nl geeft hij nascholing over otologie voor o.a. huisartsen.

“Ik zat heel lang in het KNO-vak en ondersteun nog steeds graag mensen met mijn kennis en kunde. Dat deed ik in mijn spreekkamer, maar nu ook met duidelijke uitleg op diverse websites.”